Trwają prace remontowo – konserwatorskie przy elewacji kamienicy narożnej na ul. Piłsudskiego 1/ Kościuszki 7 w Przemyślu, bardzo eksponowanej z mostu Orląt Przemyskich i cennej w krajobrazie miasta. Kamienicę wzniesiono według projektu Pileckiego w roku 1892.
Prace rozpoczęto od gruntownych badań konserwatorskich elewacji i szczegółowego rozpoznania stanu zachowania detali architektonicznych oraz przyczepności tynków i obróbek blacharskich. W trakcie komisji nadzoru konserwatorskiego z urzędu przekonaliśmy się o jakości prac budowlanych i dekarskich wykonanych ponad sto lat temu. W trakcie badań wyprzedzających realizację zadania określono budowę technologiczną, stan zachowania oryginalnych warstw chronologicznych. Przeprowadzono analizę kompozycji i kolorystyki historycznej polichromii odkrytej na elewacjach. W trakcie badań stwierdzono, że "ściany elewacji murowane z cegły pokryto tynkiem piaskowo- wapiennym i cementowym. Gzymsy wykonane z narzutu w technice ciągnionej."
"Badania odkrywkowe wykazały, że pod warstwami wtórnych przemalowań zachowała się historyczna dekoracja malarska, która stanowi pierwotny wystrój kolorystyczny. Wstępna analiza odkrytych fragmentów wskazuje, że kompozycja dekoracji malarskiej elewacji miała charakter całościowy i spójny. Ustalono, że ornamenty i detale architektoniczne w górnych partiach elewacji (maszkarony, wsporniki, obramienia okien) w całości wykonane zostały z cementu romańskiego w kolorze beżowym (odcień różu). Na pozostałych detalach architektonicznych i ornamentach wykonanych z narzutu, pierwsza warstwa malarska nawiązuje kolorystycznie do cementu romańskiego. Na gładkich partiach ścian odnaleziono pobiałę w kolorze złamanej bieli w ciepłym odcieniu. W oparciu o wyniki badań ustalono, że pierwotnie na elewacji występował podział kolorystyczny na ciemniejsze detale architektoniczne i ornamenty w odcieniu cementu romańskiego oraz jasne partie tła w odcieniu ciepłej bieli."
"W kolejnych okresach historycznych elewacja była wielokrotnie przemalowana, jednak w niektórych warstwach kolorystyka nawiązywała do pierwotnej. Poza tym we wtórnych warstwach odnaleziono ślady ugrów, błękitów i szarości." Opracowano wnioski oraz wytyczne konserwatorskie dotyczące dalszego postępowania względem kolorystyki elewacji. Zalecono przywrócenie oryginalnej kolorystyki elewacji w odcieniach cementu romańskiego na detalach i w ornamentach oraz ciepłej bieli w partiach gładkich ścian.
Jeszcze więcej informacji i zdjęć z przebiegu badań, znajdą Państwo w SPRAWOZDANIU Z BADAŃ ODKRYWKOWYCH NA ELEWACJI PÓŁNOCNEJ (CZĘŚĆ ZACHODNIA) KAMIENICY PRZY UL. PIŁSUDSKIEGO 1 W PRZEMYŚLU.
Autorzy: mgr Aneta Filip, mgr Maciej Filip, mgr Bernardeta Popek-Olszowa Rzeszów, listopad 2022.