Drewniana cerkiew w Uluczu

Stroma ścieżka kierująca na szczyt wzniesienia Dębnik prowadzi do drewnianej cerkwi pw. Wniebowstąpienia Pańskiego w Uluczu.  Według tradycji została wzniesiona w latach 1510-1517 jednak bardziej prawdopodobnie jest, że zbudowano ją ok.1659 r., na co wskazują badania dendrochronologiczne oraz archeologiczne.


 

Nie była ona pierwszą świątynią jaką wzniesiono w tym miejscu. Badania archeologiczne przeprowadzone w pod koniec lat 50-tych i na początku 60-tych ubiegłego wieku wykazały, że na wzgórzu znajdowały się umocnienia obronne w postaci dwóch pierścieni kamiennych murów obronnych oraz dwóch murowano-drewnianych wież. Historia cerkwi związana była z klasztorem bazylianów, którzy w 1744 przenieśli się do Dobromila. Bryła obiektu składa się z trzech części: przedsionka, nawy i prezbiterium, różnej wysokości.

Belki zrębu łączone są na obłap. Do wnętrza prowadzą drzwi umieszczone na osi obiektu w jego zachodniej ścianie. Przedsionek na rzucie lekko wydłużonego prostokąta przesklepiony jest kolebką o przekroju nieregularnego półkola lub elipsy. Jest on pokryty dachem dwuspadowym, którego połacie dołem rozszerzają się, przykrywając pewnego rodzaju obejście.

Przedsionek nie stanowi jednak odrębnego pomieszczenia komunikującego się z nawą za pomocą drzwi a brak ściany pomiędzy nim a nawą sprawia, że jest on niemal przedłużeniem nawy. Elementem w pewnym tylko stopniu oddzielającym jest jedynie chór, oparty na słupach przyściennych na które prowadzą schodki z nawy. Nawa, na rzucie kwadratu, zwieńczona jest kopułą. Prezbiterium jest najmniejszym spośród trzech członów obiektu. Zakończone jest trójścianną apsydą a po bokach posiada dwa aneksy spełniające rolę zakrystii. Prezbiterium, podobnie jak przedsionek, przekryte jest kolebką.

Niewątpliwie cerkiew w Uluczu wraz z otaczającym ją cmentarzem jest jednym z najciekawszych obiektów drewnianej architektury cerkiewnej w Polsce. Reprezentuje ona budownictwo Bojkowskie.

Fot. K. Habrat - WUOZ