Gdy wchodzimy do Kalwarii Pacławskiej drogą z Nowosiółek Dydyńskich, po prawej stronie drogi, za murowaną kapliczką kalwaryjską Św. Michała Archanioła, zauważamy urokliwą, starą, drewnianą zagrodę, z domem mieszkalnym, usytuowanym szczytowo do drogi, budynkiem gospodarczym i starym sadem. Podwórko wybrukowane łamanym kamieniem i stara ława przy ścianie domu, dodają autentyczności oraz sprawiają, że odnosi się wrażenie jakby czas się tutaj zatrzymał. Zagroda ma ponad sto lat, wybudował ją dziadek obecnych właścicieli.
Budynek mieszkalny od czasu budowy nie był poddawany większym remontom. Wyjątek stanowi wymiana blachy na dachu (1966 r.) przekształcenie podcienia poprzez wymianę słupów i likwidację ozdobnych mieczy, usunięcie dekoracyjnej balustrady i wykonanie obecnej, likwidację części elementów ozdobnych koronek szczytu (1975 r.). Budynki zagrodowe, chociaż małe, podobnie jak inne domy w Kalwarii do pocz. XXI w. służyły jako miejsce noclegowe dla pielgrzymów, którzy uczestniczyli w corocznych uroczystościach Wielkiego Odpustu. Dom i zabudowania gospodarcze, stanowią świadectwo oryginalnej zabudowy Kalwarii Pacławskiej, jako miejsca odpustowego, wykształconego na przełomie XIX i XX w. i posiadającego wysoką wartość zabytkową.
Obiekty drewniane na terenie Podkarpacia wymagają szczególnej ochrony, dlatego między innymi ten dom został przez nas wpisany do rejestru zabytków, 26 stycznia 2021 r.
Fot. D. Pękalski WUOZ
